Hoa ban –sản vật của núi rừng Tây Bắc

Mùa xuân đến cũng là mùa hoa ban nở trắng xoá phủ kín vùng đồi núi ở Tây Bắc, hoa ban tô điểm cho mùa xuân ở đây thêm đẹp hơn. Đối với người Thái , hoc cam hoa nghe thuat họ còn có ngày hội hái hoa ban, đó là ngày của các đôi tình nhân ở đây được yêu và hiểu về nhau.
Đối với núi rừng Tây Bắc , từ hàng nghìn đời nay hoa ban đã được coi là sản vật, đã đi sâu vào đời sống văn hoá cũng như tâm linh của người dân ở đây. Với người dân tộc Thái , không ai là chưa từng trải qua thời đùa vui với trò hái hoa ban và hát giao duyên vào mỗi độ xuân về. Không chỉ thế, dien hoa ha noi người dân Tây Bắc nói chung và người dân tộc Thái nói riêng hoa ban còn là món quà quý để đi Tết bộ mẹ vợ mà không thể thiếu để tỏ rõ sự trân trọng, lòng thành kính.

Là loài hoa cùng họ với hoa bướm, nên mùi thơm nhẹ, mỗi hoa có 4-5 cánh. Những người dân Thái gọi là hoa ban bởi nhị hoa ban mang vị ngọt, và hoa nở rộ và đẹp nhất vào khoảng tháng 2 tháng ba-tháng của tình yêu đôi lứa. Mỗi năm một lần, cứ đến mùa hoa ban nở trắng , người Thái lại mở hội hoa ban( hội Xên bản) để cầu phúc , gửi gắm những ước mơ lớn lao cho cuộc sống bình yên, hoa sinh nhat dep nhat ấm no. Đồng thời cũng là dịp thi tài , dịp kết duyên của những đôi trai tài gái sắc. Đến với dân tộc Thái, bạn sẽ được nghe những truyền thuyết về loài hoa ban này- loài hoa biểu tượng cho tấm lòng thuỷ chung trong tình yêu lứa đôi.
Người dân Tây Bắc ở đây, ai cũng yêu hoa ban, như những đứa con trong gia đình. Đến đây, ta sẽ thấy trong những cánh rừng mờ mờ sương ảo ngập tràn màu trắng sáng của hoa ban, thấp thoáng những cô gái, những bà mẹ đi làm nương rẫy đang hái những bông hoa ban cài lên tóc nhau, hay trên những chiếc giỏ có hình bóng của hoa ban, mỗi khi đi nương về họ không quên hái theo một ít hoa ban về để ăn, nấu canh, hoa cuoi làm nộm. Loài hoa này không chỉ đẹp, mà còn lành tính chúng được sử dụng như vị thuốc quý trj các chứng bệnh ho, viêm họng, kiết lỵ rất rốt.
Người dân Tây bắc thường có tập tục để những chùm hoa ban trên bàn thờ trong mỗi dịp cỗ đầu năm, như để tỏ lòng biết ơn. Đối với những ngày dành cho các bà mẹ, chị em phụ nữa những người con trai hay con gái họ thường tặng mẹ, tặng người yêu những cành hoa ban trắng để thể hiện đạo làm con, lòng hiếu thảo đối với cha mẹ, và tình yêu trong trắng thuỷ chung của tình yêu đôi lứa.